24 listopada 2024

Ekonomia feministyczna – droga do równości czy wymysł?

Czy można kształtować gospodarkę przez pryzmat równości płci? Wydaje się to niezwykle trudne. Pewną wizję takiego społeczeństwa prezentuje ekonomia feministyczna. Teoria ta może wydawać się kontrowersyjna, jednak przedstawia ciekawy punkt widzenia, który warto wziąć pod uwagę w dyskusji na temat tego, jak wyglądać będzie system ekonomiczny przyszłości.

Myśl feministyczna uświadomiła kobietom swoje prawa i możliwość poprawy swojego życia.


Rzadko jednak łączy się ją z myślą o gospodarce. Ekonomia feministyczna argumentuje, że tradycyjna myśl ekonomiczna historycznie ignorowała kwestie płci, lekceważąc lub nie doceniając życia i pracy kobiet.

Dostrzeżenie kwestii kobiecej to ważny punkt myślenia o społeczeństwie. Ekonomia feministyczna dostrzega, że nieodpłatna kobieca praca opiekuńcza jest fundamentalna dla funkcjonowania gospodarki kapitalistycznej. Nie jest to jednak dziedzina gospodarki w sensie stricte.

Ekonomia feministyczna domaga się rewaloryzacji pracy reprodukcyjnej. Praca reprodukcyjna to najczęściej praca domowa lub inna praca opiekuńcza (często wykonywana przez kobiety), która jest wykonywana bez wynagrodzenia lub w oczekiwaniu na wynagrodzenie i nie jest wliczana do produktu krajowego brutto. Praca reprodukcyjna obejmuje zarówno odpłatne, jak i nieodpłatne czynności, które odtwarzają siłę roboczą – w tym czynności codzienne, takie jak gotowanie, pranie, ale także rodzenie dzieci. We współczesnym społeczeństwa fakt, że wykonują ją kobiety, uznaje się za oczywistość.

Jak w tej perspektywie powinna wyglądać ekonomia przyszłości? Jej głównym postulatem jest poprawa ekonomicznych warunków kobiet. Równość płci. Równość płci ma miejsce, gdy ludzie wszystkich płci mają równe prawa, obowiązki i możliwości. Jest niezbędna dla dobrobytu gospodarczego. Społeczeństwa, które traktują kobiety i mężczyzn jako równych, są bezpieczniejsze.

Różne nurty ekonomii stawiają nacisk na różne kwestie. Ekonomia feministyczna niejako wypełnia lukę, która występuje w refleksji ekonomicznej głównego nurtu – uzupełnia ją o kwestię patriarchatu (męska dominacja zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej) i relacji płci. Jest to perspektywa ciekawa i radykalna, której pewne aspekty mogą okazać się wartościowe na drodze do równego i sprawiedliwego systemu i społeczeństwa.